8, ఏప్రిల్ 2024, సోమవారం

How to make electricity from coal? - బొగ్గుతో కరెంట్ ఎలా తయారుచేస్తారు?


బొగ్గు నల్లగా ఉంటుంది. దాన్ని మనం రకరకాలుగా వాడుకుంటూ ఉంటాం. ఐతే.. ఆ బొగ్గుతో కరెంటు ఎలా ఉత్పత్తి చేస్తారు అనే డౌట్ మనకు ఉంటుంది. ఆ ప్రక్రియ తెలుసుకుందాం.


పెట్రోల్, డీజిల్ ఎలాంటిదో బొగ్గు కూడా అలాంటిదే. అంటే.. ఇది ఒక ఇంధనం లాగా పనిచేస్తుంది. ఎందుకంటే ఇందులో చాలా ఎక్కువగా కెమికల్ ఎనర్జీ ఉంటుంది. ఆ కెమికల్ ఎనర్జీని వాడుకొని.. ఎలక్ట్రిసిటీ ఉత్పత్తి అయ్యేలా చేస్తారు. ఈ పని థెర్మల్ పవర్ స్టేషన్లలో జరుగుతుంది. ఇండియాలోని NTPC, KTPS, RTPP, STPP వంటి వాటిలో ఇదే జరుగుతుంది.


గనుల్లో దొరికే బొగ్గు క్లీన్‌గా ఉండదు. అందువల్ల దాన్ని ముందుగా క్లీన్ చేస్తారు. తర్వాత ఎండబెడతారు. తడి పోయిన తర్వాత ఆ బొగ్గును థెర్మల్ పవర్ స్టేషన్లలో మండిస్తారు. ఇలా మండించినప్పుడు, ఆ వేడి నుంచి నీరు, ఆవిరి రూపంలో వస్తుంది. ఈ ఆవిరిపై విపరీతమైన ప్రెషర్ పెట్టి.. గొట్టాల ద్వారా వెళ్లేలా చేస్తారు. గొట్టాల చివర టర్బైన్లు ఉంటాయి. నీటి ఆవిరి వేగంగా వెళ్లడంతో టర్బైన్లపై ప్రెషర్ ఏర్పడి అవి గిరగిరా తిరుగుతాయి.


టర్బైనులో విద్యుత్ అయస్కాంత స్తూపం ఉంటుంది. ఈ పిల్లర్.. సెకండ్‌కి 50 సార్లు తిరుగుతుంది. ఈ టర్బైన్‌లో ఉన్న అయస్కాంత క్షేత్రంలో కరెంటు తీగలు ఉంటాయి. టర్బైన్ తిరిగినప్పుడు ఈ తీగలు కదులుతాయి. ఫారడే సూత్రం ప్రకారం.. తీగలు కదిలినప్పుడు ఆల్టర్నేటింగ్ కరెంట్ (AC) పుడుతుంది. ఇలా బొగ్గును ఇంధనంలా వాడి, టర్బైన్లు తిరిగేలా చేసి, తద్వారా కరెంటు ఉత్పత్తి అయ్యేలా చేస్తారు.